Κ.Π.Καβάφης, "Τα παράθυρα"

Σ’ αυτές τες σκοτεινές κάμαρες, που περνώ
μέρες βαρυές, επάνω κάτω τριγυρνώ
για  νά ‘βρω τα παράθυρα.— Όταν ανοίξει
ένα παράθυρο θά ‘ναι παρηγορία.—
Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ
να τά ‘βρω. Και καλλίτερα ίσως να μην τα βρω.
Ίσως το φως θά ‘ναι μια νέα τυραννία.
Ποιος ξέρει τι καινούρια πράγματα θα δείξει. 

Read more: http://latistor.blogspot.com/2011/07/blog-post.html#ixzz35os7mw6I"

Ψήφισμα της Ανοιχτής Συνέλευσης Φορέων, Συλλογικοτήτων και Πολιτών που έγινε στο Ναύπλιο την 17/6/2014

Τεράστιας έκτασης δημόσια περιουσία στη χώρα επιχειρείται να εκποιηθεί από την κυβέρνηση και την τρόικα σε ιδιώτες μέσω του Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου). 

Η ιδιωτικοποίηση αυτή γίνεται με πρόσχημα την αποπληρωμή του χρέους.
Στην πραγματικότητα όμως ακόμα και όλες οι ιδιωτικοποιήσεις να προχωρήσουν ένα απειροελάχιστο ποσοστό του χρέους θα εξυπηρετηθεί και το ίδιο το δημόσιο τελικά, όχι μόνο θα βγει ζημιωμένο, αλλά O ο Ελληνικός Λαός θα έχει χάσει οριστικά το δημόσιο πλούτο. Οι μόνοι που θα ωφεληθούν θα είναι κάποιοι ιδιώτες “επενδυτές” που θα αποκτήσουν την ανεκτίμητης αξίας περιουσία με εξευτελιστικό μάλιστα αντίτιμο.

Στην Αργολίδα “βγαίνουν στο σφυρί” πολύ σημαντικές παραλίες, όπως η Καραθώνα, το Κονδύλι, στο Δήμο Ναυπλιέων, το Σαλάντι, η Σαμπάριζα και η Θερμησία στο Δήμο Ερμιονίδας, τα ΞΕΝΙΑ και εδαφικές εκτάσεις επί των οποίων έχουν τις εγκαταστάσεις τους, που βρίσκονται σε ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας περιοχές, ο Αμφιτρίωνας στο Ναύπλιο, σημαντικά οικόπεδα όπως αυτά που βρίσκονται παραπλεύρως του Αγίου Αναστασίου στ Ναύπλιο, αλλά και ακόμα και και αυτά που βρίσκονται εντός του προστατευμένου υγροβιότοπου στην παραλιακή της Νέας Κίου (δίπλα στο “Ραμαντάνι”, και το οικόπεδο «Γήπεδο Πειρούνη» στο Άργος, κτίρια όπως αυτό της παλιάς εφορίας στον “Μεγάλο Δρόμο” στο Παλιό Ναύπλιο. 

Αν τα σχέδια αυτά υλοποιηθούν θα υποστούμε μια άνευ προηγουμένου κλοπή της δημόσιας περιουσία, των ακτών και των παραλιών μας, μια ανεπανόρθωτη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, ένα βιασμό της ιστορικής μας μνήμης, των μνημείων μας φυσικών και αρχαιολογικών ο έγκλημα αυτό που σχεδιάζεται πίσω από την πλάτη μας θα το πληρώσουμε όχι μόνο εμείς, αλλά και οι μελλοντικές γενιές στις οποίες είμαστε υπόλογοι.

ΔΕ ΘΑ ΜΕΙΝΟΥΜΕ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΤΑΥΡΩΜΕΝΑ! 

Ο μοναδικός τρόπος να σταματήσει το ξεπούλημα της ίδιας μας της ζωής είναι να βρεθούμε όλοι ενωμένοι απέναντι στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς και στην τρόικα,που έχουν βάλει στο μάτι την δημόσια περιουσία.

Καλούμε το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ναυπλιέων στην έκτακτη Συνεδρίαση της 19ης-6-2014 να εκδώσει ομόφωνα ψήφισμα και να δηλώσει ότι όλοι οι κάτοικοι του Δήμου μας:

“Απαιτούμε να αποδεσμευτούν άμεσα όλες οι εκτάσεις που ανήκουν στην περιουσία του δημοσίου από το Τ.Α.Ι.Π.ΕΔ.”!

Καλούμε επίσης τον Δήμο να αναλάβει άμεσες πρακτικές πρωτοβουλίες για στην κατεύθυνση να αποτραπεί η εκποίηση όλων αυτών των ακινήτων,

ειδικότερα:

1. Με ευθύνη του Δήμου να εκδοθεί πληροφοριακό υλικό που θα διακινηθεί μέσω των φακέλων των λογαριασμών της ΔΕΥΑΝ και να ενημερωθεί ο κάθε πολίτης για την κατάσταση. Στην ίδια λογική να διοργανώσει ανοιχτές ενημερωτικές εκδηλώσεις με ειδικούς επιστήμονες.

2. Με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου να διεκδικήσουμε να ανοίξει το κτίριο της της Βασ. Κων/νου που έχει μεταβιβαστεί στο ΤΑΙΠΕΔ και να μετατραπεί σε χώρο πληροφόρησης και συντονισμού των κινητοποιήσεων των κατοίκων.

3. Ο Δήμος Ναυπλιέων να αναλάβει την πρωτοβουλία μαζί με τους Επιστημονικούς Φορείς της πόλης να εξεταστεί κάθε δυνατότητα ακύρωσης της όλης διαδικασίας των εκποιήσεων,

4. Να γίνει έλεγχος για το κατά πόσο έχουν τηρηθεί οι δεσμεύσεις και οι όποιες άλλες υποχρεώσεις από τον ιδιώτη, για το ήδη παραχωρημένο, εδώ και 10 χρόνια από την ΕΤΑ, παλαιό συγκρότημα ΞΕΝΙΑ, ώστε να αποδειχτεί και στην πράξη το κατά πόσο τελικά η μίσθωση του συγκεκριμένου ακινήτου “ωφέλησε” τον τόπο μας.

5. Να διοργανώσει πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις στους χώρους που προορίζονται για εκποίηση και να ανοίξει η συζήτηση μεταξύ πολιτών, επιστημονικών φορέων και συλλογικοτήτων στην κατεύθυνση της “αξιοποίησης” της δημόσιας περιουσίας προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος. 

Παράλληλα εμείς ως ανοιχτή συνέλευση αποφασίζουμε: 

1. Να συγκροτήσουμε ανοιχτή συντονιστική επιτροπή με σκοπό την καλύτερη οργάνωση των κινητοποιήσεων μας.

2. Να είμαστε παρόντες όλοι και όλες στο Δημοτικό Συμβούλιο της Πέμπτης 19-6-2014 για να διεκδικήσουμε όλα τα παραπάνω.

3. Να συνέλθουμε σε νέα ανοιχτή συνέλευση κατοίκων και να αποφασίσουμε επόμενες δράσεις, κινήσεις, πρωτοβουλίες

Ναύπλιο 17-6-2017

πηγή: Αργολικές Ειδήσεις

Κινητοποίηση κατά του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας

ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΩΜΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟ ΜΑΣ

Τεράστιας έκτασης δημόσια περιουσία στη χώρα επιχειρείται να εκποιηθεί από την κυβέρνηση και την τρόικα σε ιδιώτες μέσω του Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου).

Η ιδιωτικοποίηση αυτή γίνεται με πρόσχημα την αποπληρωμή του χρέους.

Στην πραγματικότητα όμως ακόμα και όλες οι ιδιωτικοποιήσεις να προχωρήσουν ένα απειροελάχιστο ποσοστό του χρέους θα εξυπηρετηθεί και το ίδιο το δημόσιο τελικά, όχι μόνο θα βγει ζημιωμένο, αλλά O ο Ελληνικός Λαός θα έχει χάσει οριστικά το δημόσιο πλούτο. Οι μόνοι που θα ωφεληθούν θα είναι κάποιοι ιδιώτες “επενδυτές” που θα αποκτήσουν την ανεκτίμητης αξίας περιουσία με εξευτελιστικό μάλιστα αντίτιμο. 

Στην Αργολίδα “βγαίνουν στο σφυρί” πολύ σημαντικές παραλίες, όπως η Καραθώνα, το Κονδύλι, στο Δήμο Ναυπλιέων, το Σαλάντι, η Σαμπάριζα και η Θερμησία στο Δήμο  Ερμιονίδας, τα ΞΕΝΙΑ και εδαφικές εκτάσεις επί των οποίων έχουν τις εγκαταστάσεις τους, που βρίσκονται σε ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας περιοχές, ο Αμφιτρίωνας στο Ναύπλιο, σημαντικά οικόπεδα όπως αυτά  που βρίσκονται παραπλεύρως του Αγίου Αναστασίου στ Ναύπλιο, αλλά και ακόμα και και αυτά που βρίσκονται εντός του προστατευμένου υγροβιότοπου στην παραλιακή της Νέας Κίου (δίπλα στο “Ραμαντάνι”,  και το οικόπεδο «Γήπεδο Πειρούνη» στο Άργος,  κτίρια  όπως αυτό της παλιάς εφορίας στον “Μεγάλο Δρόμο” στο Παλιό Ναύπλιο.

Αν τα σχέδια αυτά υλοποιηθούν θα υποστούμε μια άνευ προηγουμένου κλοπή της δημόσιας περιουσία, των ακτών και των παραλιών μας, μια ανεπανόρθωτη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, ένα βιασμό της ιστορικής μας  μνήμης, των  μνημείων μας φυσικών και αρχαιολογικών. 

Το έγκλημα αυτό που σχεδιάζεται πίσω από την πλάτη μας θα το πληρώσουμε όχι μόνο εμείς, αλλά και οι μελλοντικές γενιές στις οποίες είμαστε υπόλογοι.

ΔΕ ΘΑ ΜΕΙΝΟΥΜΕ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΤΑΥΡΩΜΕΝΑ!

Ο μοναδικός τρόπος να σταματήσει το ξεπούλημα της ίδιας μας της ζωής είναι να βρεθούμε όλοι ενωμένοι απέναντι στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς και στην τρόικα,που έχουν βάλει στο μάτι την δημόσια περιουσία.

Απαιτούμε να βγουν άμεσα όλες οι εκτάσεις που ανήκουν στην περιουσία του δημοσίου από το ΤΑΙΠΕΔ!

Καλούμε

όλους τους πολίτες της Αργολίδας ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης σε

Ανοιχτή λαϊκή συνέλευση

για να αποφασίσουμε όλοι μαζί πως θα περιφρουρήσουμε τη δημόσια περιουσία.

ΤΡΙΤΗ 17/6, 8 μμ

στο ΘΕΑΤΡΑΚΙ ΤΟΥ ΟΣΕ ΣΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΩΝ, ΦΟΡΕΩΝ & ΠΟΛΙΤΩΝ

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΊΗΣΗ  των ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ. 

Μια συνέντευξη του Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν γίνεται animation ταινιάκι για την ευτυχία. Με ελλ. υπότιτλους

"Τι είναι η ευτυχία; Δεν ξέρω.

Πάντως ξέρω ότι ευτυχία δεν είναι η απόλαυση. Ξέρω ότι σκοτώνω την απόλαυση. Παίρνω υπερβολική από αυτή, και τελικά γίνεται δυστυχία. Όταν πέφτεις με τα μούτρα σε κάτι μετατρέπεται σε δυστυχία – πίνεις πολύ καφέ και νιώθεις χάλια, για παράδειγμα. Πιστέψτε με, το κάνω αυτό συχνά. Έχω πέσει με τα μούτρα σε όλες τις πιθανές απολαύσεις κι έχω αρρωστήσει από αυτές. Η πολλή απόλαυση μπορεί να σε σκοτώσει».

Η συνέντευξη που έδωσε ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν στο Rubin Museum of Art το 2012 γίνεται animation ταινιάκι. Ο Χόφμαν μιλά για την ευτυχία και τις απολαύσεις με έναν τρόπο που μοιάζει προφητικός.

Το ταινιάκι ανήκει στη σειρά Blank On Blank, σε συνεργασία με τα PBS Digital Studios, με παραγωγό τον Ντέιβιντ Γκέρλαχ και animator τον Πάτρικ Σμιθ. Ο Σμιθ συχνά επεξεργάζεται παλιές συνεντεύξεις δημοσιογράφων με καλλιτέχνες (από τον Ντέιβιντ Μπόουι μέχρι τον Τζον Λένον) και στη συνέχεια σχεδιάζει ανάλογα φιλμάκια με χιούμορ, σουρεαλισμό και πολλές αλήθειες.

Πηγή: ΑΡΓΟΛΙΚΑ

Ιστορία Θεωρητικής Κατεύθυνσης 2014

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 

Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 

ΤΡΙΤΗ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ 

ΘΕΜΑ Α1 

Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων: 

α. Αγροτική μεταρρύθμιση 

β. Κίνημα στο Γουδί 

γ. Συνθήκη των Σεβρών (28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1920). 

Μονάδες 15 

ΘΕΜΑ Α2 

Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση: 

α. Η πολιτική και κοινωνική επιρροή των σοσιαλιστικών ομάδων και των εργατικών ομαδοποιήσεων, στο τέλος του 19ο υ αιώνα, ήταν σαφώς μεγαλύτερη στην Ελλάδα από εκείνη που άσκησαν αντίστοιχα κινήματα σε βιομηχανικές χώρες της Δύσης αλλά και σε βαλκανικές. 

β. Στο τέλος του 1904 έληξε η περίοδος της Γενικής Συνέλευσης (στην Κρήτη) και προκηρύχθηκαν εκλογές για την ανάδειξη 64 βουλευτών. 

γ. Με βάση το άρθρο 11 της Σύμβασης της Λοζάνης ιδρύθηκε η Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής με έδρα την Κωνσταντινούπολη. 

δ. Το Μάιο του 1927 ιδρύθηκε η Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία άρχισε τη λειτουργία της ένα χρόνο αργότερα. 

ε. Μετά τη διάλυση της ΕΑΠ, το 1930, τα χρέη των αγροτών προσφύγων ανέλαβε να εισπράξει η Εθνική Τράπεζα. 

Μονάδες 10 

ΘΕΜΑ Β1 

Να αναφερθείτε: α) στην οργάνωση των ελληνικών πολιτικών κομμάτων, σε επίπεδο ηγεσίας, κατά το τελευταίο τέταρτο του 19ο υ αιώνα (μονάδες 7) και β) στους λόγους για τους οποίους δεν προέκυψαν ταξικά κόμματα στην Ελλάδα, κατά την ίδια περίοδο. (μονάδες 6) 

Μονάδες 13 

ΘΕΜΑ Β2 

Να αναφερθείτε: α) στις ενέργειες του Μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθου για το ποντιακό ζήτημα, κατά το συνέδριο Ειρήνης (1918-1919) στο Παρίσι (μονάδες 6) και β) στις ενέργειες του Μητροπολίτη Αμάσειας Γερμανού Καραβαγγέλη, κατά το 1921, για το ίδιο ζήτημα. (μονάδες 6) 

Μονάδες 12 

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ 

ΘΕΜΑ Γ1 

Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από τα κείμενα που σας δίνονται, να αναφερθείτε: α) στις εκλογικές αναμετρήσεις του Νοεμβρίου 1910 (αμέσως μετά την παραίτηση Δραγούμη) και του Μαρτίου του 1912, καθώς και στον συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων που προέκυψαν από αυτές 

(μονάδες 15) και β) στη στάση του Βενιζέλου ως πρωθυπουργού της Ελλάδας στο Κρητικό ζήτημα μέχρι και τις 12 Οκτωβρίου 1912. (μονάδες 10) 

Μονάδες 25 

ΚΕΙΜΕΝΟ Α 

[…] Στις 6 Οκτωβρίου [1910] ορκίσθηκε η κυβέρνηση υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος ανέλαβε και τα υπουργεία των Στρατιωτικών και των Ναυτικών […] Στις 8 Οκτωβρίου, ο πρωθυπουργός ανέπτυξε στο κοινοβούλιο τις βασικές κυβερνητικές θέσεις. […] Όταν […] στις 9 Οκτωβρίου ολοκληρώθηκε η συζήτηση γύρω από τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβερνήσεως, […] ο νέος πρωθυπουργός έσπευσε να επιζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης […]. Όταν διαπιστώθηκε η έλλειψη απαρτίας*[…] ο Βενιζέλος υπέβαλε στο βασιλιά την παραίτησή του και εισηγήθηκε […] τη διάλυση του σώματος. […] Και ο Γεώργιος Α΄, διαισθανόμενος το εντεινόμενο λαϊκό ρεύμα υπέρ του Βενιζέλου δε δίστασε να δεχθεί την εισήγηση του πρωθυπουργού. Στις 12 Οκτωβρίου δημοσιεύτηκε […] η προκήρυξη νέων εκλογών […]. Η πρωτοβουλία του ανώτατου άρχοντα προκάλεσε τη ζωηρή αντίδραση των παλαιών κομμάτων. Ο Γ. Θεοτόκης, ο Δ. Ράλλης και ο Κ. Μαυρομιχάλης, επικεφαλής των τριών ισχυρότερων κομματικών σχηματισμών, αποφάσισαν να καταγγείλουν τη βίαιη διάλυση της βουλής και να απόσχουν από την επικείμενη εκλογική αναμέτρηση. Η ερμηνεία της δραματικής αποφάσεως των τριών ηγετών ήταν εντούτοις στην ουσία συνυφασμένη λιγότερο με την καταγγελία της βασιλικής πρωτοβουλίας και περισσότερο με τη συνειδητοποίηση του πολιτικού αδιεξόδου όπου είχαν περιπέσει.[…]Έτσι σε θέση αδυναμίας, η ηγεσία του παλαιού πολιτικού κόσμου κατέφυγε στο μέτρο της αποχής, με την ελπίδα ότι στο άμεσο μέλλον θα ήταν δυνατό να επιχειρήσει την τελική αναμέτρηση σε πεδίο περισσότερο πρόσφορο. Διερωτάται κανείς αν ο παλαιός πολιτικός κόσμος είχε καταστεί ανίκανος να σταθμίσει τη βαρύτητα των νέων καθοριστικών παραγόντων της ελληνικής δημόσιας ζωής ή αν είχε εναποθέσει τις ελπίδες του στην πιθανή φθορά της νέας κυβερνήσεως. 

 Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. ΙΔ΄: Νεώτερος Ελληνισμός από το 1881 ως το 1913, Eκδοτική Αθηνών, Αθήνα 20002, σ. 273-274. 

________________ 

 *απαρτία: ο αριθμός στη σύνθεση μελών (συνέλευσης, συμβουλίου κλπ που απαιτείται, προκειμένου να θεωρηθεί έγκυρη μια συνεδρίαση ή το αποτέλεσμά της. 

ΚΕΙΜΕΝΟ Β 

 […] Ο Βενιζέλος και οι Φιλελεύθεροι και πάλι θριάμβευσαν. [εκλογές Μαρτίου 1912] […] Τα παλιά κόμματα, τα οποία είχαν απόσχει στις εκλογές [Νοέμβριος 1910], τώρα κατόρθωσαν να αναδείξουν βουλευτές μόνο εκεί όπου αποδεδειγμένα οι υποψήφιοί τους ήταν προσωπικότητες πρώτου μεγέθους. Και πάλι, όμως, πολλοί αρχηγοί μόλις και μετά βίας πέτυχαν να εκλεγούν, ενώ άλλοι, όπως ο Δ. Ράλλης και ο Α. Ζαΐμης, κατάφεραν να καταλάβουν κάποια έδρα στη νέα Βουλή μόνο σε αναπληρωματικές εκλογές, σε άλλες περιοχές. […] Στη νέα Βουλή […] άσκησαν την αντιπολίτευση οι παλιοί ηγέτες Γ. Θεοτόκης, Δ. Ράλλης, Κ. Μαυρομιχάλης και οι νέοι πολιτικοί ηγέτες Δ. Γούναρης, Π. Τσαλδάρης και λίγο αργότερα ο Ν. Δημητρακόπουλος. 

 Η Βουλή αυτής της περιόδου υπήρξε εκείνη που επί ημερών της η Ελλάδα θριάμβευσε, αν και άρχισε το έργο της κάτω από δραματικές, πραγματικά, συνθήκες, που είχε δημιουργήσει η τελευταία ανάφλεξη του Κρητικού Ζητήματος. 

 Η Κρήτη σκόπιμα είχε διενεργήσει εκλογές την ίδια μέρα με την Ελλάδα, με σκοπό να αποστείλει τους εκπροσώπους της στη νέα ελληνική Βουλή, αφού μετά το κίνημα των Νεότουρκων το νησί είχε κηρύξει την ένωση με την Ελλάδα. Μάλιστα, τα αποτελέσματα ήταν εντελώς διαφορετικά από αυτά στην Ελλάδα, καθώς το κόμμα του Ε. Βενιζέλου εξέλεξε μόνο 23 βουλευτές σε σύνολο 69. Η Τουρκία όμως παραμόνευε για να βρει αφορμή και να επιτεθεί εναντίον της Ελλάδας. Ο Βενιζέλος, βλέποντας ότι δεν ήταν καιρός για πολεμικές περιπέτειες, αρνήθηκε κατηγορηματικά στους βουλευτές από την Κρήτη να εισέλθουν στην ελληνική Βουλή. […] Η άρνηση αυτή δεν ήταν καθόλου εύκολη για τον παλαιό αγωνιστή και επαναστάτη. Τέσσερις μέρες παρέμεινε κλεισμένος στο 

ξενοδοχείο «Φρύνη» του Παλαιού Φαλήρου, στο οποίο διέμενε. 

 Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ.5: 1882-1974, National Geographic, 

σ. 42. 

ΘΕΜΑ Δ1 

Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από τον πίνακα και τα κείμενα που σας δίνονται, να παρουσιάσετε: α) τις επιπτώσεις από την άφιξη και την εγκατάσταση των προσφύγων στην εθνολογική σύσταση του πληθυσμού της Ελλάδας (μονάδες 13) 

και β) τη συμβολή τους στην αγροτική οικονομία της χώρας. (μονάδες 12) 

Μονάδες 25 

ΚΕΙΜΕΝΟ Α 

[…] Στη Θράκη, όπου ο ελληνικός πληθυσμός είχε υποστεί δραστική μείωση μετά τη βουλγαρική κατοχή το 1913, η εγκατάσταση των προσφύγων ήταν άμεση προτεραιότητα για το ελληνικό κράτος. Το 1924, το ελληνικό στοιχείο έφτασε το 62,1% του πληθυσμού, ενώ, τέσσερα χρόνια αργότερα ένας στους τρεις κατοίκους της Θράκης ήταν πρόσφυγας. […] Όπως επισήμανε ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος σε λόγο του το 1929, «…δεν υπήρξε ποτέ εθνικόν ελληνικόν κράτος εξίσου μεγάλον, όπως αυτό το οποίον έχουμε σήμερον (…) και μάλιστα τόσον ομοιογενές». 

Γιώργος Γιαννακόπουλος, «Η Ελλάδα με τους πρόσφυγες», στο ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ 1770-2000, τ. 7ο ς , Ελληνικά γράμματα, Αθήνα 2003, σ. 92. 

ΚΕΙΜΕΝΟ Β 

[…] Οι κυβερνήσεις […] εκτελούν μεγάλα εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα, κυρίως σε τρεις περιοχές, στις πεδιάδες των Σερρών, της Δράμας και της Θεσσαλονίκης: διευθετούν προς όφελος της γεωργίας κοίτες χειμάρρων και μεγάλων ποταμών, όπως του Αξιού, του Στρυμόνα κλπ., που με τις 

πλημμύρες τους νέκρωναν τις παρόχθιες γαίες σε μεγάλο βάθος, αποξηραίνουν λίμνες […] και τις γαίες τις παραδίδουν σε ακτήμονες πρόσφυγες και γηγενείς. Ο Γερμανός Stephan Ronhart […] γράφει «Σήμερα η Ελλάδα, αφότου δέχθηκε στο έδαφός της τα πλήθη των προσφύγων, περικλείει στα σύνορά της ένα σχεδόν απόλυτα ομογενή από άποψη γλώσσας και θρησκείας λαό 6.550.000 ψυχών». Και σε άλλο σημείο: «Ο ελληνισμός σώζοντας τους πρόσφυγές του από την καταστροφή και την εξουθένωση έσωσε ο ίδιος τον εαυτό του και ανορθώθηκε πάλιν ηθικά, ενώ σύγχρονα συναρμολόγησε σφικτά ολόκληρο τον εθνικό του κορμό […]». 

Απ. Βακαλόπουλος, Νέα Ελληνική Ιστορία, σ. 383-385 στο Αξιολόγηση των μαθητών της 

Γ ΄τάξης του Ενιαίου Λυκείου στο μάθημα Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας, τχ. Β, ΚΕΕ, 

Αθήνα 2000, σ. 205-206. 

ΚΕΙΜΕΝΟ Γ 

[…] Δόθηκε ιδιαίτερη ώθηση σε τομείς της γεωργίας, όπως η αμπελουργία και η μεταξοσκωληκοτροφία ιδιαίτερα στις περιοχές Αξιούπολης, Βέροιας, Έδεσσας, Αριδαίας, Φλώρινας, και στη ροδοκαλλιέργεια για ροδέλαιο στις περιοχές Έδεσσας, Βέροιας και Δράμας. Παράλληλα, οι πρόσφυγες […] φύτεψαν αμπέλια αμερικανικής προέλευσης που δεν προσβάλλονταν από τη φυλλοξήρα. […] 

Ρ. Αλβανού, «Οι πρόσφυγες και η αγροτική επανάσταση του Μεσοπολέμου» στο Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Οκτώβριος 2011, Αθήνα 

σ. 64. 

ΠΙΝΑΚΑΣ 

Παραγωγή δημητριακών, καπνού και βάμβακος (σε χιλιάδες τόννους) 

Έτος Δημητριακά Καπνός Βαμβάκι 

1921 624,8 23,3 3,8 

1922 534,8 19,8 5,0 

1923 602,3 37,8 8,0 

1924 683,0 50,2 10,2 

1925 708,7 60,8 10,5 

(Πηγή: Foreign Office, 371: Annual reports on Greece, 1920-25۟ The Statesman’s Year-Book, 1919-27.) 

Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. ΙΕ΄: Νεώτερος Ελληνισμός από το 1913 ως το 1941, Eκδοτική Αθηνών, Αθήνα 20002, σ. 297. 

 *Όλα τα κείμενα αποδόθηκαν σε μονοτονικό· διατηρήθηκε, όμως, η ορθογραφία τους. 

Λατινικά Θεωρητικής Κατεύθυνσης 2014

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 

Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 

Α1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσματα: 

Tam prope a muris habemus hostem! Itaque cavete periculum, tutamini patriam. Opibus urbis nolite onfidere. Fiduciam, quae nimia vobis est, deponite. Neminem credideritis patriae consulturum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis. Mementote rem publicam in extremο discrimine quondam fuisse! 

………………………………………………………………………………………… 

 Bello Latino T. Manlius consul nobili genere natus exercitui Romanorum praefuit. Is cum aliquando castris abiret, edixit ut omnes pugna abstinerent. 

………………………………………………………………………………………… 

Tum interrogavit filiam, utrum post aliquot annos cana esse mallet an calva. Cum illa respondisset «ego, pater, cana esse malo», mendacium illi pater obiecit: «Νon dubito quin calva esse nolis. Quid ergo non times ne istae te calvam faciant?». 

Μονάδες 40 

Παρατηρήσεις 

Β1. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις και φράσεις: 

prope : τον υπερθετικό βαθμό 

opibus : την ονομαστική πληθυντικού αριθμού 

nimia : τον αντίστοιχο τύπο στο συγκριτικό 

βαθμό 

neminem : τη γενική ενικού αριθμού 

ipsi : τη δοτική ενικού αριθμού στο θηλυκό 

γένος 

extremo : τον αντίστοιχο τύπο στο θετικό βαθμό 

discrimine : την αιτιατική πληθυντικού αριθμού 

nobili genere : την ονομαστική πληθυντικού αριθμού 

exercitui : την αφαιρετική πληθυντικού αριθμού 

omnes : την αφαιρετική ενικού αριθμού στο 

θηλυκό γένος 

illa : την ονομαστική ενικού αριθμού στο 

ουδέτερο γένος 

pater : τη γενική πληθυντικού αριθμού 

istae : τη γενική πληθυντικού αριθμού στο ίδιο 

γένος 

te : τη δοτική πληθυντικού αριθμού στο 

γ΄πρόσωπο. 

 Μονάδες 15 

Β2. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους: 

habemus : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής 

μέλλοντα στην ίδια φωνή 

cavete : το σουπίνο και στους δύο τύπους 

tutamini : τις μετοχές όλων των χρόνων στην αιτιατική 

ενικού του αρσενικού γένους 

nolite : το β΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής 

παρατατικού 

deponite : το γ΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής 

παρακειμένου στην ίδια φωνή 

natus : το απαρέμφατο του ενεστώτα 

abiret : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής 

μέλλοντα 

edixit : το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής 

ενεστώτα στην ίδια φωνή 

abstinerent : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής 

ενεστώτα στην ίδια φωνή 

mallet : το β΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής 

ενεστώτα 

obiecit : το β΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής 

παρατατικού στην άλλη φωνή 

faciant : τον αντίστοιχο τύπο στην άλλη φωνή. 

Μονάδες 15 

Γ1α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων: 

opibus, vobis, neminem, patriae (το 1ο του κειμένου), fuisse, bello, genere, aliquot, cana, illi, te. 

Μονάδες 11 

Γ1β. «Itaque cavete periculum»: να επαναδιατυπώσετε την πρόταση, ώστε να εκφράζεται απαγόρευση και με τους δύο τρόπους. 

Μονάδες 4 

Γ2α. «quin calva esse nolis»: να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης (μονάδα 1), να αιτιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγής της (μονάδα 1), να δηλώσετε τη συντακτική της λειτουργία (μονάδα 1) και να δικαιολογήσετε την έγκλιση και τον χρόνο εκφοράς της (μονάδα 1).  

Μονάδες 4 

Γ2β. Να μετατρέψετε: 

• τη μετοχή στη φράση «T. Manlius consul natus…» σε ισοδύναμη δευτερεύουσα πρόταση 

(μονάδες 2). 

• τη δευτερεύουσα πρόταση «Is cum aliquando castris abiret» σε μετοχή (μονάδες 2). 

 Μονάδες 4 

Γ2γ. «Tum interrogavit filiam, utrum post aliquot annos cana esse mallet an calva»: να μετατρέψετε την πλάγια ερωτηματική πρόταση της περιόδου σε ευθεία ερώτηση με όλους τους δυνατούς τρόπους ως  προς την εισαγωγή. 

 Μονάδες 7 

Νεοελληνική Λογοτεχνία Θεωρητικής Κατεύθυνσης 2014

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 

Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ΄ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 

ΤΕΤΑΡΤΗ 4 IOYNIOY 2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: 

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 

ΚΕΙΜΕΝΟ 

Γεώργιος Βιζυηνός 

ΤΟ ΑΜΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΜΟΥ 

(απόσπασμα) 

Αἱ οἰκονομικαί μας δυσχέρειαι ἐκορυφώθησαν, ὅταν ἐπῆλθεν ἀνομβρία1 εἰς τήν χώραν καί ἀνέβησαν αἱ τιμαί τῶν τροφίμων. Ἀλλ’ ἡ μήτηρ, ἀντί ν’ ἀπελπισθῇ περί τῆςδιατροφῆς ἡμῶν αὐτῶν, ἐπηύξησε τόν ἀριθμόν μας δι’ ἑνός ξένου κορασίου, τό ὁποῖον μετά μακράς προσπαθείας κατώρθωσε νά υἱοθετήσῃ. Τό γεγονός τοῦτο μετέβαλε τό μονότονον καί αὐστηρόν τοῦ οἰκογενειακοῦ ἡμῶν βίου, καί εἰσήγαγεν ἐκ νέου ἀρκετήν ζωηρότητα. Ἤδη αὐτή ἡ υἱοθέτησις ἐγένετο πανηγυρική. Ἡ μήτηρ μου ἐφόρεσε διά πρώτην φοράν τά «γιορτερά2» της καί μᾶς ὡδήγησεν εἰς τήν ἐκκλησίαν καθαρούς καί κτενισμένους, ὡς ἐάν ἐπρόκειτο νά μεταλάβωμεν. Μετά τό τέλος τῆς λειτουργίας, ἐστάθημεν ὅλοι πρό τῆς εἰκόνος τοῦ Χριστοῦ, καί αὐτοῦ, ἐν μέσῳ τοῦ περιεστῶτος3 λαοῦ, ἐνώπιον τῶν φυσικῶν αὐτοῦ γονέων, παρέλαβεν ἡ μήτηρ μου τό θετόν αὑτῆς θυγάτριον ἐκ τῶν χειρῶν τοῦ ἱερέως, ἀφοῦ πρῶτον ὑπεσχέθη εἰς ἐπήκοον4 πάντων, ὅτι θέλει ἀγαπήσει καί ἀναθρέψει αὐτό, ὡς ἐάν ἦτο σάρξ ἐκ τῆς σαρκός καί ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστῶν της. Ἡ εἴσοδός του εἰς τόν οἶκόν μας ἐγένετο οὐχ ἧττον ἐπιβλητική καί τρόπον τινά ἐν θριάμβῳ. Ὁ πρωτόγερος5 τοῦ χωρίου καί ἡ μήτηρ μου προηγήθησαν μετά τοῦ κορασίου, ἔπειτα ἠρχόμεθα ἡμεῖς. Οἱ συγγενεῖς μας καί οἱ συγγενεῖς τῆς νέας ἀδελφῆς μᾶς ἠκολούθησαν μέχρι τῆς αὐλείου ἡμῶν θύρας. Ἔξωθεν αὐτῆς ὁ πρωτόγερος ἐσήκωσε τό κοράσιον ὑψηλά εἰς τάς χεῖράς του καί τό ἔδειξεν ἐπί τινας στιγμάς εἰς τούς παρισταμένους. Ἔπειτα ἠρώτησε μεγαλοφώνως· —Ποιός ἀπό σᾶς εἶναι ἤ ἐδικός ἤ συγγενής ἤ γονιός τοῦ παιδιοῦ τούτου περισσότερον ἀπό τήν ∆εσποινιώ τήν Μηχαλιέσσα6 κι ἀπό τούς ἐδικούς της; Ὁ πατήρ τοῦ κορασίου ἦτον ὠχρός καί ἔβλεπε περίλυπος ἐμπρός του. Ἡ σύζυγός του ἔκλαιεν ἀκουμβημένη εἰς τόν ὦμόν του. Ἡ μήτηρ μου ἔτρεμεν ἐκ τοῦ φόβου μήπως ἀκουσθῇ καμμία φωνή—Ἐγώ!—καί ματαιώσῃ τήν εὐτυχίαν της. Ἀλλά κανείς δέν ἀπεκρίθη. Τότε οἱ γονεῖς τοῦ παιδίου ἠσπάσθησαν αὐτό διά τελευταίαν φοράν καί ἀνεχώρησαν μετά τῶν συγγενῶν των. Ἐνῷ οἱ ἐδικοί μας μετά τοῦ πρωτογέρου εἰσῆλθον καί ἐξενίσθησαν7παρ’ ἡμῖν. 

________________ 

1ανομβρία: έλλειψη βροχής, ξηρασία. 

2γιορτερά: γιορτινά. 3περιεστώτος: [περιίσταμαι: περικυκλώνω, περιστοιχίζω (οι περιεστώτες: οι θεατές, οι ακροατές)]. 4εις επήκοον: σε απόσταση ακοής. 5πρωτόγερος: ο πρώτος γέρος, αυτός που τιμούν περισσότερο σε μια κοινότητα. 6Δεσποινιώ την Μηχαλιέσσα: πρόκειται για τη μητέρα του Βιζυηνού Δεσποινιώ (το όνομα του πατέρα του ήταν Μιχαήλος από το οποίο βγαίνει το «Μηχαλιέσσα», δηλ. η σύζυγος του Μιχαήλου). 7ξενίζω: φιλοξενώ. 

Ἀπό τῆς στιγμῆς ταύτης ἡ μήτηρ μας ἤρχισε νά ἐπιδαψιλεύῃ8 εἰς τήν θετήν μας ἀδελφήν τόσας περιποιήσεις, ὅσων ἴσως δέν ἠξιώθημεν ἡμεῖς εἰς τήν ἡλικίαν της καί εἰς καιρούς πολύ εὐτυχεστέρους. Ἐνῷ δέ μετ’ ὀλίγον χρόνον ἐγώ μέν ἐπλανώμην νοσταλγῶν ἐν τῇ ξένῃ, οἱ δέ ἄλλοι μου ἀδελφοὶ ἐταλαιπωροῦντο κακοκοιμώμενοι εἰς τά ἐργαστήρια τῶν «μαστόρων», τό ξένον κοράσιον ἐβασίλευεν εἰς τόν οἶκόν μας, ὡς ἐάν ἦτον ἐδικός του. Οἱ μικροί τῶν ἀδελφῶν μου μισθοί θά ἐξήρκουν πρός ἀνακούφισιν τῆς μητρός, ἐφ’ ᾦ καί τῇ ἐδίδοντο. Ἀλλ’ ἐκείνη, ἀντί νά τούς δαπανᾷ πρός ἀνάπαυσίν της, ἐπροίκιζε δι’ αὐτῶν τήν θετήν της θυγατέρα καί ἐξηκολούθει ἐργαζομένη πρός διατροφήν της. Ἐγώ ἔλειπον μακράν, πολύ μακράν, καί ἐπί πολλά ἔτη ἠγνόουν τί συνέβαινεν εἰς τόν οἶκόν μας. Πρίν δέ κατορθώσω νά ἐπιστρέψω, τό ξένον κοράσιον ηὐξήθη, ἀνετράφη, ἐπροικίσθη καί ὑπανδρεύθη, ὡς ἐάν ἦτον ἀληθῶς μέλος τῆς οἰκογενείας μας. Ὁ γάμος αὐτῆς, ὅστις φαίνεται ἐπίτηδες ἐπεσπεύθη, ὑπῆρξεν ἀληθής «χαρά» τῶν ἀδελφῶν μου. Οἱ δυστυχεῖς ἀνέπνευσαν, ἀπαλλαγέντες ἀπό τό πρόσθετον φορτίον. Καί εἶχον δίκαιον. ∆ιότι ἡ κόρη ἐκείνη, ἐκτός ὅτι ποτέ δέν ᾐσθάνθη πρός αὐτούς ἀδελφικήν τινα στοργήν, ἐπί τέλους ἀπεδείχθη ἀχάριστος πρός τήν γυναῖκα, ἥτις περιεποιήθη τήν ζωήν αὐτῆς μέ τοσαύτην φιλοστοργίαν, ὅσην ὀλίγα γνήσια τέκνα ἐγνώρισαν. Εἶχον λόγους λοιπόν οἱ ἀδελφοί μου νά εἶναι εὐχαριστημένοι καί εἶχον λόγους νά πιστεύσουν, ὅτι καί ἡ μήτηρ ἀρκετά ἐδιδάχθη ἐκ τοῦ παθήματος ἐκείνου. Ἀλλ’ ὁποία ὑπῆρξεν ἡ ἔκπληξίς των, ὅταν, ὀλίγας μετά τούς γάμους ἡμέρας, τήν εἶδον νά ἔρχεται εἰς τήν οἰκίαν, σφίγγουσα τρυφερῶς εἰς τήν ἀγκάλην της ἕν δεύτερον κοράσιον, ταύτην τήν φοράν ἐν σπαργάνοις! —Τό κακότυχο! ἀνεφώνει ἡ μήτηρ μου, κύπτουσα συμπαθητικῶς ἐπί τῆς μορφῆς τοῦ νηπίου, δέν τό ἔφθανε πώς ἐγεννήθη κοιλιάρφανο, μόν’ ἀπέθανε καί ἡ μάνα του καί τό ἄφηκε μέσ’ στή στράτα! Καί, εὐχαριστημένη τρόπον τινά ἐκ τῆς ἀτυχοῦς ταύτης συμπτώσεως, ἐπεδείκνυε τό λάφυρόν της θριαμβευτικῶς πρός τούς ἐνεούς9 ἐκ τῆς ἐκπλήξεως ἀδελφούς μου. [...] Ἡ θετή μου ἀδελφή ἦτον ἀκόμη μικρά, καχεκτική, κακοσχηματισμένη, κακόγνωμος, καί πρό πάντων δύσνους10, τόσον δύσνους, ὥστε εὐθύς ἐξ ἀρχῆς μ’ ἐνέπνευσεν ἀντιπάθειαν. —∆ός το πίσου τό Κατερινιώ, ἔλεγον μίαν ἡμέραν εἰς τήν μητέρα μου. ∆ός το πίσου, ἄν μ’ ἀγαπᾷς. Αὐτήν τήν φοράν σέ τό λέγω μέ τά σωστά μου! Ἐγώ θά σε φέρω μίαν ἄλλην ἀδελφήν ἀπό τήν Πόλι. Ἕνα εὔμορφο κορίτσι, ἕνα ἔξυπνο, πού νά στολίσῃ μίαν ἡμέρα τό σπίτι μας. Ἔπειτα περιέγραψα μέ τά ζωηρότερα χρώματα ὁποῖον θά ἦτο τό ὀρφανόν, τό ὁποῖον ἔμελλον νά τῆς φέρω, καί πόσον πολύ θά τό ἠγάπων. Ὅταν ὕψωσα τά βλέμματά μου πρός αὐτήν, εἶδον μετ’ ἐκπλήξεώς μου, ὅτι τά δάκρυά της ἔρρεον σιγαλά καί μεγάλα ἐπί τῶν ὠχρῶν αὐτῆς παρειῶν11, ἐνῷ οἱ ταπεινωμένοι της ὀφθαλμοί ἐξέφραζον μίαν ἀπερίγραπτον θλῖψιν! —Ὤ! εἶπε μετ’ ἀπελπιστικῆς ἐκφράσεως. Ἐνόμισα ὅτι σύ θά ἀγαπήσῃς τό Κατερινιώ περισσότερον ἀπό τούς ἄλλους, ἀλλά, ἀπατήθηκα! Ἐκεῖνοι δέν θέλουν διόλου ἀδελφήν, καί σύ θέλεις μίαν ἄλλην! Καί τί φταίγει τό φτωχό, σάν ἔγινεν ὅπως τό ἔπλασεν ὁ Θεός. Ἄν εἶχες μίαν ἀδελφήν ἄσχημην καί μέ ὀλίγον νοῦν, θά τήν ἐβγαζες δι’ αὐτό μέσα στούς δρόμους, γιά νά πάρῃς μιάν ἄλλην, εὔμορφην καί γνωστικήν. —Ὄχι, μητέρα! Βέβαια όχι! ἀπήντησα ἐγώ. Μά ἐκείνη θά ἦτο παιδί σου, καθώς καί ἐγώ. Ἐνῷ αὐτή δέν σοῦ εἶναι τίποτε. Μᾶς εἶναι ὅλως διόλου ξένη. 

________________ 

8επιδαψιλεύω: παρέχω με αφθονία. 9ενεός: εμβρόντητος, άναυδος. 10δύσνους: αυτός που δύσκολα καταλαβαίνει. 11παρειά (η): μάγουλο. 

—Ὄχι! ἀνεφώνησεν ἡ μήτηρ μου μετά λυγμῶν, ὄχι! ∆έν εἶναι ξένο τό παιδί! Εἶναι δικό μου! Τό ἐπῆρα τριῶν μηνῶν ἀπό πάνω ἀπό τό λείψανο τῆς μάνας του· καί ὁσάκις ἔκλαιγε, τοῦ ἔβαζα τό βυζί μου στό στόμα του, γιά νά το πλανέσω· καί τό ἐτύλιξα μέσ’ στά σπάργανά σας, καί τό ἐκοίμησα μεσ’ στήν κούνια σας. Εἶναι δικό μου τό παιδί, καί εἶναι ἀδελφή σας! 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 

Α1. Το έργο του Γ. Βιζυηνού χαρακτηρίζεται, μεταξύ των άλλων, και για τη θεατρικότητά του. Να αναφέρετε τρία παραδείγματα, μέσα από το απόσπασμα που σας δίνεται, τα οποία επιβεβαιώνουν τον παραπάνω χαρακτηρισμό. 

Μονάδες 15 

Β1. Σύμφωνα με τον Κ. Μητσάκη: «Η θέση και η ιδεολογία του Βιζυηνού απέναντι στο γλωσσικό πρόβλημα και γενικότερα το πρόβλημα της νεοελληνικής πνευματικής ζωής είναι ξεκαθαρισμένη. Θερμός υπέρμαχος της δημοτικής, στην πράξη όμως ένας μετριοπαθής καθαρευουσιάνος...». 

 Να σχολιάσετε την άποψη αυτή (μονάδες 10) και να γράψετε, μέσα από το απόσπασμα που σας δόθηκε, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για καθεμία από τις δύο παραπάνω γλωσσικές επιλογές του Γ. Βιζυηνού. 

(μονάδες 10) 

Μονάδες 20 

Β2.α. «Πρίν δέ κατορθώσω νά ἐπιστρέψω, τό ξένον κοράσιον ηὐξήθη, ἀνετράφη, ἐπροικίσθη καί ὑπανδρεύθη, ὡς ἐάν ἦτον ἀληθῶς μέλος τῆς οἰκογενείας μας.» Ο Γ. Βιζυηνός στο παραπάνω χωρίο χρησιμοποιεί σύνοψη χρόνου. Να δικαιολογήσετε την επιλογή αυτή του συγγραφέα. (μονάδες 10) 

β. «Τό ἐπῆρα τριῶν μηνῶν ἀπό πάνω ἀπό τό λείψανο τῆς μάνας του· καί ὁσάκις ἔκλαιγε, τοῦ ἔβαζα τό βυζί μου στό στόμα του, γιά νά το πλανέσω· καί τό ἐτύλιξα μέσ’ στά σπάργανά σας, καί τό ἐκοίμησα μεσ’ στήν κούνια σας.» Τι επιτυγχάνει ο συγγραφέας με τη χρήση της αναδρομικής αφήγησης στο συγκεκριμένο χωρίο; (μονάδες 10) 

Μονάδες 20 

Γ1. Να σχολιάσετε σε ένα κείμενο 150-170 λέξεων το απόσπασμα που ακολουθεί: «Ὁ πατήρ τοῦ κορασίου ἦτον ὠχρός καί ἔβλεπε περίλυπος ἐμπρός του. Ἡ σύζυγός του ἔκλαιεν ἀκουμβημένη εἰς τόν ὦμόν του. Ἡ μήτηρ μου ἔτρεμεν ἐκ τοῦ φόβου μήπως ἀκουσθῇ καμμία φωνή—Ἐγώ!—καί ματαιώσῃ τήν εὐτυχίαν της. Ἀλλά κανείς δέν ἀπεκρίθη.» 

Μονάδες 25 

Δ1. Να συγκρίνετε, ως προς το περιεχόμενο, το απόσπασμα που σας δόθηκε από «Το αμάρτημα της μητρός μου» του Γ. Βιζυηνού με το παρακάτω απόσπασμα από το έργο του Ιω. Κονδυλάκη «Οι Άθλιοι των Αθηνών», αναφέροντας (μονάδες 5) και σχολιάζοντας (μονάδες 15) τρεις ομοιότητες και δύο διαφορές μεταξύ των δύο κειμένων. 

Μονάδες 20 

Ιω. Κονδυλάκη 

ΟΙ ΑΘΛΙΟΙ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ 

(απόσπασμα) 

[...] Ὁ Τάσος [ο λούστρος] ἐξῆλθε περιχαρὴς ἐκ τῆς κρύπτης του. Ἀφοῦ τὴν ἐγλύτωσε τώρα ὁ Θεὸς εἶχε διὰ τὸ μέλλον. Καὶ ἐν τῇ εὐγνωμοσύνῃ του, ἡ μέγαιρα τοῦ ἐφάνη ὡς ἡ γλυκυτέρα γραῖα, ἀληθινὴ «κυροῦλα» σεβαστή. Καὶ αὐτὴ δὲ ἡ κιτρίνη Σταματίνα ἡ ὁποία ἐξῆλθε τὴν στιγμὴν ἐκείνην εἰς τὴν αὐλήν, τοῦ ἐφάνη ἡ καλλιμορφοτέρα τῶν γυναικῶν. Ἡ γραῖα εἶχε πλησιάσει καὶ παρετήρει τὸ νήπιον, τὸ ὁποῖον καταπτοηθέν, φαίνεται, ὑπὸ τὸ μεδούσειον βλέμμα της, ἐλούφαξεν ἐντὸς τῶν σπαργάνων του. «Ἀπὸ κανένα σπίτι σοῦ τὤδωκαν, βρέ;» ἠρώτησε τὸ λοῦστρο. «Ὄχι, κυροῦλα, σοὖπα, τὤρριξαν χθὲς τὴν νύκτα μέσα ’ς τὴν κάσσα ποὺ κοιμόμουνα, τὴν ὥρα τῆς βροχῆς.» Ἡ γραῖα ἔκαμε μορφασμόν. Καλέ, ἐφαίνετο ἀπὸ τὰ ροῦχά του. Θὰ ἦτο παιδὶ καμμιᾶς φτωχῆς ποὺ δὲν εἶχε τί νὰ τὸ κάμῃ καὶ τὸ πέταξε. «Κορίτσι εἶνε ἢ ἀγόρι;» ἠρώτησεν ἔπειτα. «Κορίτσι. Τὸ λὲνε Τασοῦλα. Μὲς ’ς τὴ φασκιά του ἔχει ἕνα χαρτὶ ποὺ τὸ λέει.» «Καὶ τί θὰ τὸ κάμῃς τώρα;» εἶπεν ἡ Σταματίνα. «Στὸ Βρεφοκομεῖο θὰ τὸ πᾷς:» Ὁ Τάσος ἐσκέφθη ἐπὶ μικρόν, ἔπειτα εἶπε: «Ἂν εἶχα τὴ μάννα μου ἐδῶ, θὰ τῆς τὸ πήγαινα καὶ θὰ δούλευα νὰ τὸ ἀναθρέψωμε. Τὸ λυποῦμαι τὸ κακόμοιρο!» Ἡ Σταματίνα ἀντήλλαξε βλέμμα μὲ τὴν μητέρα της. «Αἴ, δὲν μᾶς τἀφίνεις ἐμᾶς νὰ τἀναθρέψωμεν; Ἀφοῦ τὸ λυπᾶσαι, δὲν πρέπει νὰ τὸ πᾷς ’ς τὸ Βρεφοκομεῖο, ὅπου θὰ τἀφήσουν νἀποθάνῃ ἀπὸ τὴν πεῖνα κι’ ἀπὸ τὴν κακοπέρασι. Ἄφησε νὰ τὸ δώσω ἐγὼ σὲ μιὰ παραμάννα ποὺ βύζαξε καὶ τὸ δικό μου τώρα ’ς τὰ ὕστερα ποὺ κόπηκε τὸ γάλα μου. Εἶνε μιὰ πολὺ καλὴ γυναῖκα ποὺ θὰ τὤχῃ σὰν παιδί της. Ἀλλά πρέπει.... νὰ τὴν πλερώνῃς.» «Καὶ πόσο θέλει;» εἶπεν ὁ Τάσος. «Πόσο μπορεῖς νὰ δίδῃς ἐσύ;» Ὁ λοῦστρος ἐσκέφθη ἐπί τινας στιγμάς. Ἔπειτα εἶπε: «Ἐγώ βγάζω καὶ μιάμιση δραχμὴ τὴν ἡμέρα καὶ δύο καμμιὰ φορά, σὰν μοῦ δώσουν καὶ κάμω θελήματα. Μὰ ὡς τώρα μοῦ τἄπαιρνε ὁ μάστορης καὶ μἔδερνε σὰν δὲν τοῦ πήγαινα μιάμιση δραχμὴ κάθε βράδυ.» «Καὶ τώρα;» «Τώρα τοῦ ἔφυγα κ’ εἴδατε πῶς μὲ κυνηγᾷ νὰ μὲ πιάσῃ. Ἂν μὲ γραπώσῃ, θὰ μὲ σακατέψῃ ’ς τὸ ξύλο. Πέρσι ὅταν πρωτοῆρθα ἀπὸ τὴν πατρίδα, μἔδειρε μιὰ βραδυὰ τόσο πολύ, ποὺ μ’ ἐπῆγαν ’ς τὸ νοσοκομεῖο.» «Αἴ», εἶπεν ἡ μάγισσα, «νὰ μᾶς δίδῃς μιὰ σφάντζικα12 τὴν ἡμέρα, καὶ πάλι λίγο εἶνε, γιατὶ τὸ παιδὶ θέλει λάτρα μεγάλη, ἀλλὰ εἶσαι φτωχό παιδί... Θὰ κάμωμε κἐμεῖς ἕνα μυστήριο.» «Καλά, κυροῦλα», εἶπεν ὁ Τάσος ἀποφασιστικῶς, «κάθε βράδυ θὰ σᾶς φέρνω μιὰ σφάντζικα. Θὰ δουλέψω μὲ ὅλη μου τὴν ὄρεξι νὰ ζήσῃ κι’ αὐτό, τὸ δυστυχισμένο, κἐγώ. Ἐγὼ μ’ ἕνα ξεροκόμματο ψωμὶ ζῶ.» «Ἔχε τὴν εὐχή μου, παιδί μου, ὁποῦ ’σαι ψυχοπονετικό. Ἀφοῦ ἐκοιμόσουν δίπλα στὴν Ἁγία Εἰρήνη, χωρὶς ἄλλο, τὸ παιδὶ σοῦ τὤστειλε ἡ χάρι της καὶ πρέπει νὰ κάμῃς τὰ ἔξοδά του νὰ ζήσῃ καὶ νὰ μεγαλώσῃ. Θὰ κάμῃς μεγάλο μυστήριο, παιδάκι μου», εἶπεν ἡ γραῖα, καὶ μὲ τὴν τρέμουσαν καὶ πλήρη ρυτίδων χεῖρά της ἐθώπευσε τὴν ἡλιοκαῆ παρειὰν τοῦ λούστρου. 

________________ 

12σφάντζικα: παλαιό αυστριακό νόμισμα. 

Αρχαία Ελληνικά Θεωρητικής Κατεύθυνσης 2014

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 

Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 

ΔΕΥΤΕΡΑ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: 

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 

Διδαγμένο κείμενο 
Ἀριστοτέλους Ἠθικὰ Νικομάχεια (Β1,1-4)

 ∆ιττῆς δὴ τῆς ἀρετῆς οὔσης, τῆς μὲν διανοητικῆς τῆς δὲ ἠθικῆς, ἡ μὲν διανοητικὴ τὸ πλεῖον ἐκ διδασκαλίας ἔχει καὶ τὴν γένεσιν καὶ τὴν αὔξησιν, διόπερ ἐμπειρίας δεῖται καὶ χρόνου, ἡ δ’ ἠθικὴ ἐξ ἔθους περιγίνεται, ὅθεν καὶ τοὔνομα ἔσχηκε μικρὸν παρεκκλῖνον ἀπὸ τοῦ ἔθους. Ἐξ οὗ καὶ δῆλον ὅτι οὐδεμία τῶν ἠθικῶν ἀρετῶν φύσει ἡμῖν ἐγγίνεται· οὐθὲν γὰρ τῶν φύσει ὄντων ἄλλως ἐθίζεται, οἷον ὁ λίθος φύσει κάτω φερόμενος οὐκ ἂν ἐθισθείη ἄνω φέρεσθαι, οὐδ’ ἂν μυριάκις αὐτὸν ἐθίζῃ τις ἄνω ῥιπτῶν, οὐδὲ τὸ πῦρ κάτω, οὐδ’ ἄλλο οὐδὲν τῶν ἂλλως πεφυκότων ἄλλως ἂν ἐθισθείη. Οὔτ’ ἄρα φύσει οὔτε παρὰ φύσιν ἐγγίνονται αἱ ἀρεταί, ἀλλὰ πεφυκόσι μὲν ἡμῖν δέξασθαι αὐτάς, τελειουμένοις δὲ διὰ τοῦ ἔθους. 

 Ἔτι ὅσα μὲν φύσει ἡμῖν παραγίνεται, τὰς δυνάμεις τούτων πρότερον κομιζόμεθα, ὕστερον δὲ τὰς ἐνεργείας ἀποδίδομεν (ὅπερ ἐπὶ τῶν αἰσθήσεων δῆλον· οὐ γὰρ ἐκ τοῦ πολλάκις ἰδεῖν ἢ πολλάκις ἀκοῦσαι τὰς αἰσθήσεις ἐλάβομεν, ἀλλ’ ἀνάπαλιν ἔχοντες ἐχρησάμεθα, οὐ χρησάμενοι ἔσχομεν)· τὰς δ’ ἀρετὰς λαμβάνομεν ἐνεργήσαντες πρότερον, ὥσπερ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων τεχνῶν· ἃ γὰρ δεῖ μαθόντας ποιεῖν, ταῦτα ποιοῦντες μανθάνομεν, οἷον οἰκοδομοῦντες οἰκοδόμοι γίνονται καὶ κιθαρίζοντες κιθαρισταί· οὕτω δὴ καὶ τὰ μὲν δίκαια πράττοντες δίκαιοι γινόμεθα, τὰ δὲ σώφρονα σώφρονες, τὰ δ’ ἀνδρεῖα ἀνδρεῖοι. 

Α1. Από το παραπάνω κείμενο να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση  του αποσπάσματος: 

 «Οὔτ’ ἄρα φύσει... τὰ δ’ ἀνδρεῖα ἀνδρεῖοι». 

 Μονάδες 10 

Β1. Ποια είναι, κατά τον Αριστοτέλη, τα είδη της αρετής; (μονάδες 5). Με ποιον τρόπο κατακτάται καθεμία (μονάδες 5) και ποιος έχει την κύρια ευθύνη για τη μετάδοση ή την απόκτησή τους; (μονάδες 5) 

Μονάδες 15 

Β2. «τὰς δ’ ἀρετάς λαμβάνομεν ἐνεργήσαντες πρότερον»: Πώς οδηγείται ο Αριστοτέλης σε αυτή τη θέση (μονάδες 5) και πώς την τεκμηριώνει; (μονάδες 10). 

Μονάδες 15 

Β3. Ποια είναι η τριμερής «διαίρεση» της ψυχής, κατά τον Αριστοτέλη, και πώς σχετίζεται αυτή με τις ανθρώπινες αρετές; 

 Μονάδες 10 

Β4. Για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου, να γράψετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό και ένα ομόρριζο επίθετο της νέας ελληνικής, απλό ή σύνθετο. 

 οὔσης, ἔσχηκε, πεφυκότων, χρησάμενοι, μανθάνομεν. 

 Μονάδες 10 

Γ. Αδίδακτο κείμενο 

’Ισοκράτους Ἀρχίδαμος, 103-105 

Οἶμαι γὰρ ὑμᾶς οὐκ ἀγνοεῖν, ὅτι πολλαὶ πράξεις ἤδη τοιαῦται γεγόνασιν, ἃς ἐν ἀρχῇ μὲν ἅπαντες ὑπέλαβον εἶναι συμφοράς, καὶ τοῖς παθοῦσι συνηχθέσθησαν, ὕστερον δὲ τὰς αὐτὰς ταύτας ἔγνωσαν μεγίστων ἀγαθῶν αἰτίας γεγενημένας. Καὶ τί δεῖ τὰ πόρρω λέγειν; Ἀλλὰ καὶ νῦν τὰς πόλεις τάς γε πρωτευούσας, λέγω δὲ τὴν Ἀθηναίων καὶ Θηβαίων, εὕροιμεν ἂν οὐκ ἐκ τῆς εἰρήνης μεγάλην ἐπίδοσιν λαβούσας, ἀλλ’ ἐξ ὧν ἐν τῷ πολέμῳ προδυστυχήσασαι πάλιν αὑτὰς ἀνέλαβον, ἐκ δὲ τούτων τὴν μὲν ἡγεμόνα τῶν Ἑλλήνων καταστᾶσαν, τὴν δ’ ἐν τῷ παρόντι τηλικαύτην γεγενημένην, ὅσην οὐδεὶς πώποτ’ ἔσεσθαι προσεδόκησεν· αἱ γὰρ ἐπιφάνειαι καὶ λαμπρότητες οὐκ ἐκ τῆς ἡσυχίας ἀλλ’ ἐκ τῶν ἀγώνων γίγνεσθαι φιλοῦσιν. 

συνάχθομαι: συμπονώ, συμπάσχω 

Γ1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του παραπάνω κειμένου. 

Μονάδες 20 

Γ2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον τύπο που ζητείται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: 

ὑμᾶς : την αιτιατική ενικού αριθμού στο γ΄ πρόσωπο 

πόρρω : τον υπερθετικό βαθμό 

ἀγαθῶν : το επίρρημα στον θετικό βαθμό 

αὑτὰς : τη γενική πληθυντικού αριθμού στο β΄ πρόσωπο στο ίδιο γένος 

ἡγεμόνα : τη δοτική πληθυντικού αριθμού  

οἶμαι : το γ΄ ενικό πρόσωπο του παρατατικού 

ὑπέλαβον : το απαρέμφατο του παρακειμένου στην παθητική φωνή 

τοῖς παθοῦσι : τον ίδιο τύπο στον μέλλοντα 

ἔγνωσαν : το γ΄ ενικό πρόσωπο της ευκτικής στον ίδιο χρόνο 

καταστᾶσαν : το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής στον ίδιο χρόνο 

 και στην ίδια φωνή. 

Μονάδες 10 

 Γ3α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων: 

 ὑμᾶς, συμφοράς, τοῖς παθοῦσι, τί, λαβούσας, ἡγεμόνα. 

 (μονάδες 6) 

Γ3β. «αἱ γὰρ ἐπιφάνειαι καὶ λαμπρότητες οὐκ ἐκ τῆς ἡσυχίας ἀλλ’ ἐκ τῶν ἀγώνων γίγνεσθαι φιλοῦσιν»: Να μεταφέρετε την παραπάνω πρόταση στον πλάγιο λόγο, και με τους δύο τρόπους, με εξάρτηση από τη φράση: «Ὁ ῥήτωρ εἶπεν». 

 (μονάδες 4) 

Μονάδες 10